ย้อนไป 20 ปีที่แล้วเราจะได้ยินความฝันเรื่องชีวิตคู่ของผู้หญิงทำนองว่า “ฉันอยากแต่งงานก่อน 30” แต่เดี๋ยวนี้ผู้หญิงมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ที่กลับพูดประโยคว่า “ฉันจะไม่แต่งงาน” ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น?
เคยได้ยินรุ่นพี่หลายคน แม่น้อง แม่เพื่อนหลายคน รวมทั้งเคยสัมภาษณ์บอกอ Good Health ของออสเตรเลีย เธอจะจ้องตาเรานิ่งๆ หน้าแข็งๆ เหมือนหินไม่ขยับแล้วพูดกับเราว่า “ฉันมองไม่เห็นข้อดีของการเป็นผู้หญิงที่มีครอบครัวเลย” เธอนิ่งไปสักพักแล้วหันมายิ้มกับเรา “ไม่มีจริงๆ นะ” และเคยมีคุณป้าคนหนึ่งเห็นพี่สาวเราอุ้มลูกของเธอที่ยังไม่กี่เดือน เดินพุ่งเข้ามาหาพี่สาวเราแล้วบอกว่า “เป็นไงหนูมีความสุขมั้ย ป้าจะบอกให้ว่ามีลูกน่ะ มีความสุขนิดดดดเดียวเท่านั้นแหละ นอกนั้นทุกข์หมดเลย”
ชีวิตผู้หญิงมีครอบครัวแล้ว คำในหัวเธอจะเป็นเช่นนี้: ดูแล ทำกับข้าว พาลูกไปเรียนพิเศษ ตื่นเช้า จัดการ เหนื่อย นอนไม่พอ พุงหลาม ทำยังไงจะหุ่นดี ทำยังไงจะได้ไปเที่ยว……..
สาวโสดที่ไม่มีครอบครัว คำในหัวเธอจะเป็นเช่นนี้: บีกีนี่ โรงแรมไหนดี ทริปในฝัน สร้างธรุกิจในฝัน สตาร์ทอัพ ไฟน์ไดน์นิ่ง ช้อปชุด ลองลิปสีใหม่……….
การใช้ชีวิตที่ต่างกัน ความเสียสละ การต้องตัดความเป็นตัวเองออก แล้วต้องร่าเริงต่อไป ผู้หญิงวันนี้เธอเห็นชีวิตของแม่ เพื่อนที่แต่งงานมีลูก เพื่อนของเพื่อน อีกหลายๆ คนด้วย ทำให้เธอประมวลผลกับตัวเองแล้วว่า “ไม่แต่งงานก็ดีนะ” นักเขียน เอมม่า จอห์น ของ The Guardian.com บอกไว้ว่า “ตั้งแต่ปี 2002-2018 มีตัวเลขของผู้หญิงอายุ 40 อัพที่ไม่ได้แต่งงานเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าตัว” และสิ่งนี้ไม่ได้เป็นปรากฏการณ์ของแค่ผู้หญิงตะวันตกนะ ในเกาหลีใต้เองคนโสดก็เพิ่มขึ้นจริงๆ ผู้หญิงที่ไม่ได้แต่งงานเพิ่มมากขึ้น แต่ก็ยังถูกสังคมตั้งชื่อให้พวกเธออยู่ดี ขึ้นในเกาหลีใต้อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน จากที่ถูกเรียกว่า “old miss” กลายมาเป็น “gold miss” ในญี่ปุ่นเองผู้หญิงที่ไม่ได้แต่งงานอายุ 25 อัพ ก็จะถูกเรียกว่า “Christmas Cake” กัน (แปลว่าเค้กที่ผ่านช่วงเวลาที่จะขายได้ดีมาแล้ว” ในจีนก็เรียกผู้หญิงที่ไม่ได้แต่งงานว่า “Leftover Women”
และเมื่อเราใช้ชีวิตไปมากๆ ขึ้น ต่อให้เรายังอยู่ในวัยเลข 3 เราก็พูดเรื่องผู้ชายกันน้อยลง เอาจริงๆ เรื่องที่คุยตอนนี้มักเป็นเรื่องความรู้สึกของตัวเรามากกว่านะ ว่าตอนนี้ทำไมเราคิดแบบนี้ แล้วก็คุยกันเรื่องจะทำยังไงให้เรารวยกว่านี้ ให้มีอาชีพที่มั่นคงและเราก็ชอบด้วย คงเพราะว่าพอเราโตขึ้น “มุมมองต่อชีวิต ต่อโลกของเรามันกว้างขึ้น” เรารู้สึกว่าเรามีอิสระที่จะคิดและจะทำมากขึ้น โปรเฟสเซอร์ ซาช่า โรสเนล ผู้เขียนเรื่อง The Tenacity of The Couple-Norm บอกว่า “เมื่อคุณถูกคาดหวังว่าจะต้องลงหลักปักฐานตั้งแต่วัย 30 ให้ได้ คุณจะรู้สึกกดดันกับแบบแผนของสังคมนี้ คนโสดจะรู้สึกไม่ดีกับตัวเอง ว่าเขามีอะไรผิดปกติไปมั้ย”
ความคิดเช่นนี้ลึกๆ ในใจคนโสด เลยสามารถผลักให้เขาถามตัวเองกันว่า “หรือฉันควรต้องได้รับประสบการณ์ความเป็นผู้หญิงนี้ให้ได้ หรือฉันโดดเดี่ยวเกินไป ฉันไม่ดีเหมือนคนอื่นๆ” แต่กับผู้หญิงที่ค่อนข้างสตรองในความเชื่อของตัวเอง พวกเธอจะตอบคำถามเหล่านี้ทันทีเลยว่า “ไม่สิ” คำถามพวกนี้ต้องไม่ถามมาแต่แรกเลย!! โรสเนลได้สัมภาษณ์ผู้หญิงยุโรปหลายๆ คนมาล่าสุด เธอพบกว่า “ผู้หญิงจะสับสนในตัวเอง เธอยังมีความอยากเป็นมนุษย์ผู้หญิงที่ได้ลองมีลูก มีครอบครัว แต่ก็มีความรู้สึกอีกด้านที่งอกขึ้นมาคือ เธอก็โอเคที่จะโสด ชีวิตโสดดีออก และก็ไม่มีอะไรผิดปกตินี่นา”
ความหวังของหมู่บ้านสาวโสดคืองานรีเสิร์ชของโปรเฟสเซอร์ พอล โดแลนนี่ล่ะ เขาเป็นนักวิทยาศาสตร์อยู่ที่ LSE เขาได้ตีพิมพ์งานออกมากว่า “สาวโสดที่ไม่มีลูก มีความสุขกว่าคนที่แต่งงานมีลูก” โดแลนยังบอกอีกว่า “มันยากที่จะเปรียบเทียบความสุขของคนแต่งงานแล้วกับคนโสดนะ ทุกสิ่งที่เรามีประสบการณ์มีทั้งดีและไม่ดีทั้งสั้น เสียงของคนแต่งงานและคนโสดไม่มีทางเหมือนกัน แต่อย่างหนึ่งก็คือ คุณจะรู้สึกว่าถ้าได้แต่งงาน มันเหมือนกาช่อง “ฉันจะมีความสุขแล้ว” ไปแล้ว ซึ่งตรงนี้ก็อาจจะไม่จริง ไม่อย่างนั้นคงไม่มีเรทการหย่าร้างสูงขนาดนี้หรอก”
ผู้หญิงที่เลือกที่จะโสดหลายๆ คนเป็นเพราะเธอมีฝันอื่น และมันท้าทายเธอมากกว่า ได้คุยกับน้องคนหนึ่งวัยสามสิบกลางๆ ที่กำลังสร้างสตาร์ทอัพให้ตัวเอง เธอมีแฟนมาตลอดนะ แต่ตอนนี้เธอกลับบอกว่า “ไม่คิดเรื่องนี้เลย หนูไม่ได้อยากอยู่คนเดียวนะ แต่เรื่องนี้ไม่สำคัญสำหรับหนูตอนนี้” และกับน้องอีกคนที่วัยเข้าสามสิบปลาย เธอบอกว่า “อยู่แบบนี้สบายดี จัดการชีวิตได้ลงล็อคขึ้น แล้วสิ่งที่หนูอยากทำ คิดไม่ออกว่าเกี่ยวอะไรกับการมีผู้ชายในชีวิต” จะสรุปเล็กๆ เลยก็ได้ว่าผู้หญิงทำอะไรด้วยตัวเองได้มากขึ้น ย้ายคอนโด ซ่อมรถ สร้างบริษัท เรื่องยากๆ ที่ผู้หญิงเคยกลัว หรือต้องร้องขอผู้ชาย เธอกลับเรียนรู้ด้วยตัวเอง และทำเอง บวกกับเป้าหมายในชีวิตที่เธอตั้งเอาไว้ มันท้าทายเธอมากกว่าการแต่งงานมีลูก
เรื่องนี้ในยุคนี้ จึงถือเป็นอิสระในการเลือกจะเป็นแบบไหนแล้วแต่คนจริงๆ ผู้หญิงโสดที่เอนจอยชีวิตของเธอ เธอมีเวลาได้ดูแลตัวเอง ท่องโลก สร้างฝัน ส่วนผู้หญิงแต่งงานมีลูก ก็ได้ตื่นเต้นที่จะสร้างชีวิต สร้างความสุขโดยรวมให้กับครอบครัว จะโสดหรือจะแต่งงาน ใครจะมีความสุขกว่ากัน ขึ้นอยู่กับคุณค่าที่แต่ละคนมอบให้ ถ้าสาวโสดจะลุกขึ้นมาเลือกไม่แต่งงาน แสดงว่าเธอเห็นคุณค่าในการดูแลตัวเองคนเดียวให้ดี โอปราห์ วิมฟรีย์ยังเคยพูดว่า “ถ้าฉันมีลูก ฉันคงดูแลเด็กๆ ในโลกอีกหลายพันคนไม่ได้” โอปราห์เลือกที่จะให้คุณค่ากับเด็กๆ ในโลกนั่นเอง
แต่ก็เข้าใจนะว่าสภาวะโลกตอนนี้ จะให้เราต้องจัดการทุกอย่างรอบตัวให้ดี ทั้งทำงาน ดูแลครอบครัว ดูแลตัวเอง มันยากขึ้นมาก มาตรฐานและคุณค่าของการทำงานก็อาจจะเปลี่ยนไป ความรีบ ความเร็วมาแทนการค่อยๆ ทำ สำหรับสาวโสดที่อยากสร้างฝันสักฝัน อาจยากขึ้นสำหรับเธอถ้าจะต้องดูแลใครไปด้วย ก็เลยไม่แปลกที่ผู้หญิงอาจจะเลือกสร้างธุรกิจ มากกว่าสร้างครอบครัว
แต่ใครจะรู้วันหนึ่งสาวโสดที่ยืนยันว่าจะไม่แต่งงาน เวลาผ่านไปสักพัก เธออาจจะอยากมีความสัมพันธ์ก็ได้ ใครจะรู้ว่าเราอาจจะได้เจอใครแบบฟ้าผ่า ตัดภาพไปอีกทีมีลูกสามไฮๆ อยู่ริมเทือกเขาในสวิสอะไรแบบนี้ก็ได้นะ
อ่านต่อเรื่อง ผู้หญิงที่แต่งงานกับตัวเอง
