เรื่องราวของ Mirabal Sisters กลายเป็นที่จดจำของคนทั่วโลกก็เพราะวันนี้เมื่อ 61 ปีที่แล้ว 25 พฤศจิกายน 1960 ได้มีการพบศพของ แพทเทรียเดอ กอนซาเรซ (Patria Mirabal de Gonzáles), มิเนอว่า มิราเบิล เดอ ทวาเรซ (Minerva Mirabal de Tavárez) และ มาเรีย เทเรซา มิราเบิล เดอ กุซมาน (Maria Teresa Mirabal de Guzman) สามพี่น้องชาวโดมินิกัน และคนขับรถ รูฟิโน เดอ ลา ครูซ (Rufino de la Cruz) พร้อมซากรถที่เชิงผาเลียบเชาในสาธารณรัฐโดมินิกัน
รัฐบาลแถลงข่าวว่านี่เป็นเพียงอุบัติเหตุรถตกหน้าผา แต่ภายหลังโลกถึงได้รู้ว่าโศกนาฏกรรมครั้งนี้มันคือการฆาตกรรมโดยรัฐนั่นเอง
ความจริงแล้วสามสาวพี่น้องนี้มีทั้งหมด 4 คน (ยังมี เดเด้ มิราเบิล อีกคน) เป็นบุตรสาวของ ดอน เอนริเก้ ชาวไร่ที่ทำการค้าพืชไร่จนมีฐานะดี ส่วนแม่ของพวกเธอ ดอน่า เชีย อ่านหนังสือไม่ออก แต่ก็ให้การศึกษาลูกสาวทั้งสี่คนเต็มความสามารถ อาศัยอยู่ในเมือง Salcedo
Mirabal Sisters และการต่อต้านทางการเมือง
‘มิเนอว่า’ เธอมีความรู้สึกเกลียดชังอำนาจเผด็จการมาตั้งแต่สมัยเรียนมัธยมแล้ว เพราะครอบครัวเพื่อนสนิทถูกคุกคาม เลยพยายามหาข่าวต่อต้านรัฐบาลมาตลอด เธอดันไปเป็นที่ถูกใจ นายพลราฟาเอล ลีออนนีดาส ตรูจิโล รัฐบาลที่ก้าวขึ้นสู่อำนาจอย่างไม่ชอบมาพากล ที่งานเลี้ยงที่เขาจัดขึ้น ครอบครัวเธอกลับบ้านก่อนที่งานเลี้ยงจะเลิก ซึ่งนั่นคือผิดกฎจนพ่อของเธอต้องติดคุกถึง 2 ปี หลังจากถูกปล่อยตัวเพียง 15 วัน เขาก็เสียชีวิตลง แต่สุดท้ายมิเนอว่าและครอบครัวต้องไปขออภัยโทษจากตรูจิโล และขออนุญาตเรียนต่อมหาวิทยาลัย
เธอเลือกเรียนนิติศาสตร์และจอยกิจกรรมการเมืองทันที เธอพบกับสามีที่นี่ และเขียนวิทยานิพนธ์ตั้งคำถามกับกับสิทธิมนุษยชนพื้นฐานในรัฐโดมินิกัน และนี่ก็คงเป็นสาเหตุที่มิเนอว่าไม่ได้ใบอนุญาตทนายความ
ส่วนมาเรีย ‘เทเรซ่า’ เธอเลือกเรียนต่อสาขาปรัชญา ได้พบกับลีอันโดร กุซมาน สามีในอนาคตที่เรียนคณะวิศวกรรมศาสตร์ เธอจอยขบวนการใต้กินเช่นกัน โดยมีรหัสลับว่าผีเสื้อหมายเลข 1 และ 2 ตามลำดับ
‘แพทเทรีย’ พี่สาวคนโต เธอเกือบจะละทางโลกเข้าสู่ทางธรรม แต่สุดท้ายก็เข้าร่วมขบวนการต่อต้านรัฐบาลเพราะทนไม่ได้กับการที่รัฐบาลใช้อำนาจเข่นฆ่าฝ่ายตรงข้าม รหัสของเธอคือ ผีเสื้อหมายเลข 3
ทั้งสามพี่น้องและสามีของเธอต่อสู้ร่วมต่อสู้ทางการเมืองมาอย่างหนักหนา เธอททั้งเคยถูกขัง สอบสวนโดยถูกจับเปลือยกายท่ามกลางเจ้าหน้าที่สอบสวนชาย หรืออาจจะถูกทารุณทางเพศด้วยซ้ำ ใครอยากอ่านเรื่องราวเพิ่มเติมของ Mirabal Sisters หาอ่านได้ ในหนังสือ ‘In the Time of the Butterflies โดย Julia Alvarez’ มีเล่าเอาไว้อย่างละเอียดเลย
แต่ในวันที่ 25 พฤศจิกายน 1960 แม้รัฐบาลจะแถลงข่าวว่าการเสียชีวิตของพี่น้องทั้งสาม รวมถึงคนขับรถจะเป็นอุบัติเหตุ สื่อจากต่างประเทศก็ยังคลางแคลงใจ จน 6 เดือนต่อมา ตรูจิโลก็ถูกลอบสังหาร ทำให้ เจ้าหน้าที่ในหน่วยสืบราชการลับของรัฐบาล ถูกจับกุม ถูกดำเนินคดี พิพิากษาให้จำคุก 30 ปี หลังจากที่สารภาพว่าถูกบังคับให้ฆาตกรรมสามพี่น้องและคนขับรถ ส่วนตำรวจร่วมทีอีกคนละ 20 ปี
ชีวิตของครอบครัวหลังจากนั้น ‘เดเด้’ และแม่ก็รับเลี้ยงดูลูกทั้ง 6 คนของพี่และน้องสาวสามคน รวมลูกของเธออีก 3 คน แม้เธอจะเสียชีวิตไปในวัย 88 ปีเมื่อปี 2014 แต่ระหว่างที่มีชีวิตอยู่นั้นเธอก็แน่ใจว่าได้ทำหน้าที่ของน้องสาวคนเล็กในการบอกเล่าเรื่องราวของพี่สาวทั้งสามและครอบครัวของเธอ เดเด้เปลี่ยนบ้านให้กลายเป็นพิพิธภัณฑ์มิราเบิลที่จัดแสดงข้าวของส่วนตัวของพี่สาวของเธอ http://casamuseohermanasmirabal.com/
แม้สำหรับหลายคนจะจดจำว่า 25 พฤศจิกายน จะเป็นวันขจัดความรุนแรงต่อสตรี แต่ความจริงแล้วมันคือความรุนแรงต่อรัฐที่กระทำกับประชาชนอย่างไม่เป็นธรรมซ่อนเอาไว้ต่างหาก
ภาพธนบัตรที่เห็นเป็นสามสาวพี่น้องมิราเบิลที่ถูกนำไปพิมพ์บนธนบัตรของสาธารณรัฐโดมินิกัน
Credit Photo: Banknotenews
อ่านเรื่องราวอื่น ๆ เพิ่มเติมได้ทาง CleoThailand หรือ FB: @CleoThailand