หนังสืออีกเล่มที่เปลี่ยนชีวิตเรา สะดุดกับประโยคที่บอกว่า “นี่เป็นหนังสือที่จะบอกความลับของชีวิต ที่ต้องคนพบให้เจอก่อนตาย” ผู้เขียนรวบรวมมาจากการพูดคุยกับคนสูงวัย ว่าอะไรคือเคล็ดลับที่ทำให้ชีวิตมีความสุขและมีความหมาย
ดร.จอห์น ไอโซ ได้มอบอะไรให้กับโลกอย่างที่สุดแล้ว ความอยากรู้ของเขาว่า “อะไรจะทำให้ชีวิตมีความสุข และมีความหมายก่อนตาย” ทำให้เขาต้องลงมือสำรวจเรื่องนี้จากคน 235 คนที่ได้รับเลือกด้วยคำถามที่เขาถามออกไปในคน 1,000 คนว่า “คุณรู้จักใครบ้างที่ใช้ชีวิตมาอย่างยาวนาน และมีอะไรในชีวิตที่จะสอนเรา”
เป็นหนังสือที่ควรค่าแก่การอ่านแล้วอ่านอีก ขอบคุณสำนักพิมพ์ Oh My God books และ อรวรรณ อบรมย์ ผู้แปล คลีโอขอเล่าย่อๆ ถึงความลับ 5 ข้อ การการ decode สไตล์เรา แล้วลองไปหาอ่านกันต่อเอานะ
จากประสบการณ์ที่ได้คุยกับผู้คนมา ผู้เขียนสรุปว่า “สิ่งที่มนุษย์ต้องการมากที่สุดคือการแสวงหาความสุข และความหมาย” ความสุขที่เขาบอกไม่ใช่แค่ความสุขฉาบๆ นะ แต่คือ “ความเบิกบานและความพึงพอใจในขั้นลึก ส่วนความหมายคือการที่เราไม่อยู่โดดเดี่ยวเพียงลำพัง แต่คือเราต้องเชื่อมโยงเข้ากับอะไรบางอย่าง หรือใครบางคนนอกไปจากตัวเอง”
และเรื่องเหล่านี้เป็นความลับของชีวิต ที่ผู้เขียนบอกว่า “มีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่รู้”
ความลับข้อที่ 1: ซื่อสัตย์กับตนเอง
ดร.จอห์นได้หยิบประโยคจากเฮนรี่ เดวิด ธอโรมาเป็นตัวเปิดของความลับเรื่องนี้ให้เราถึงกับสะดุ้ง ธอโรบอกว่า “โศกนาฏกรรมยิ่งใหญ่ที่สุดในชีวิต คือการใช้เวลาทั้งชีวิตตกปลาเพียงเพื่อจะพบว่า มันไม่ใช่ปลาตัวที่คุณต้องการ”
เขาพบว่าสิ่งแรกเลยที่เป็นความลับของมนุษย์ คือ “การใช้หัวใจนำพา” เขาได้รับการบอกซ้ำแล้วซ้ำอีกว่า “คุณต้องเดินตามหัวใจตัวเอง” “คุณต้องรู้ว่าคุณเป็นใคร และทำไมคุณถึงมาอยู่ตรงนี้” คนที่ตายอย่างมีความสุขนั้น เขาจะตอบคำถามตัวเองได้ว่า เขามีชีวิตแบบที่ต้องการหรือไม่
จอห์นยังบอกอีกว่า “ผู้มีความสุขจะไม่ถามว่าเราจดจ่อกับสิ่งสำคัญอยู่หรือเปล่า แต่จะถามว่าเรากำลังจดจ่อกับสิ่งสำคัญสำหรับตัวเองอยู่หรือไม่?”
Cleo Decode: เรื่องนี้คือการที่เราเข้าใจตัวเองในทุกๆ ช่วงเวลาของชีวิต เราตอบคำถามตัวเองได้ เราตรงชัดกับตัวเอง เราได้สำรวจชีวิตเราเองเสมอ สิ่งที่เราควรถามตัวเองก็คือ “ฉันโอเคกับชีวิตฉันจริงไหม? ฉันอยากจะเป็นคนแบบที่ฉันเป็นแบบนี้จริงไหม? ฉันโฟกัสกับสิ่งที่ฉันอยากไปให้ถึงดีพอไหม? ฉันให้หัวใจนำทางจริงไหม?”
ความลับข้อที่ 2: อย่าปล่อยให้เสียดาย
เพราะถ้าไม่อยากเสียดายจอห์นบอกว่าสิ่งที่เราต้องทำคือ “เราต้องใช้ชีวิตอย่างกล้าหาญ มุ่งไปยังสิ่งที่เราต้องการ ไม่ใช่วิ่งหนีสิ่งที่กลัว ถ้าไม่อยากเสียดาย เราต้องเอาชนะความผิดหวังที่ชีวิตมอบให้เราอย่างหนีไม่พ้นให้ได้”
สิ่งนี้มักเกิดขึ้นเมื่อเราต้องเจออะไรที่ต้องเลือกในชีวิต ตอนที่เราลังเลว่าจะเสียไปดีไหม จะยอมเจ็บ ยอมผิดหวังดีไหมนั่นล่ะ คือจุดที่เราจะได้ใช้ความกล้าหาญของเรามาปะทะ เพราะสิ่งที่คนที่จอห์นสัมภาษณ์บอกว่าจะจำจนไม่มีวันลืมเลยก็คือ “การที่ไม่ยอมเสี่ยงที่จะเผชิญความล้มเหลว เพราะนั่นคือช่วงเวลาที่ได้เรียนรู้ที่สุด”
เมื่อยอมเสี่ยงแล้ว ก็ควรเลิกเสียใจกับสิ่งที่ผ่านมา เพราะความหมายของชีวิตคือเมื่อเราเสียใจแล้ว เรายังมีความหวังขึ้นมาได้ด้วยนั่นเอง
Cleo Decode: อะไรที่เรารู้สึกว่ามัน calling ในใจ เรารู้ชัดเลยว่านี่คือสิ่งที่เราต้องการ นึกยังไงก็ยังคงเป็นสิ่งนี้ แล้วถ้าเราปล่อยให้มันผ่านไป ลองคิดดูว่าจะเสียดายสิ่งนั้นไหม ถ้าแลกกับความกลัว ความลำบากที่ต้องเผชิญเพื่อจะให้ได้สิ่งที่เราต้องการ กับความเสียดายไปจนตาย เราจะเลือกอะไร? เรื่องนี้มาบอกเราว่าถ้าใจเรากล้าหาญพอ เราเชื่อในตัวเองดีพอ ต่อให้เสี่ยงยังไง สุดท้ายเราจะฝ่าฟันทุกอย่างไปได้เอง แล้วมันก็ได้เรียนรู้ดีออกไม่ใช่หรือ?
ความลับข้อที่ 3: ใช้ชีวิตด้วยความรัก
“ในบั้นปลายของชีวิต ตอนที่เราเหลือเวลาน้อยแล้ว ความรักเป็นสิ่งเดียวที่เราใส่ใจจริงๆ” จอห์นบอกว่าจากที่เขาคุยกับคนมาหลายๆ คน “ความรักนั้นคือทั้งในการให้และการรับ ที่เป็นรากฐานสำคัญที่สุดของชีวิตที่มีความสุขและมีความหมาย”
จอห์นเล่าต่อว่าความรักที่เขาหมายถึงคือ “ความรักที่เป็นสิ่งที่เราเลือกจะทำ” ไม่ใช่ความรักที่เป็นอารมณ์ “เราเลือกที่จะรักตัวเอง และเราเลือกที่จะปฏิบัติต่อผู้ใกล้ชิดเราด้วยความรัก” และ “เราเลือกที่จะรักในเวลาที่ปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น”
Cleo Decode: สิ่งแรกเลยที่จอห์นบอกคือ “รักตัวเอง” เริ่มมาจากเราเห็นคุณค่าของตัวเองดีพอ จนทำให้เรามีพลังกับตัวเองเลือกสิ่งที่ใช่และตัดสิ่งที่ไม่ใช่ออกไปได้ เรารักยังรักตัวเองมากพอจะรู้ว่าเราจะไปถึงสิ่งที่เราต้องการได้ยังไงด้วย และกับคนอื่นๆ เราเลือกที่จะรักและเมตตาต่อพวกเขาได้ ดีกว่าคิดลบ เมาท์ หรือมีแต่ความต้องการจากพวกเขา ตอนที่เราอยู่กับใครก็ตาม ถามเราตัดการตัดสินว่าเขาเป็นยังไงออกไป แล้วเข้าไปอยู่ในธรรมชาติของเขาจริงๆ เราจะรักและเคารพความเป็นเขา จนหัวใจมีความสุขและมีความหมายได้เลย
ความลับข้อที่ 4: อยู่กับปัจจุบัน
ความหมายอันเรียบง่ายที่จอห์นบอกถึงความลับข้อนี้ก็คือ “การใช้ชีวิตให้เต็มที่ในทุกห้วงขณะ ให้เราไม่ต้องตัดสินชีวิต แต่ให้ใช้ชีวิตให้เต็มที่” และจากที่จอห์นค้นพบมาสิ่งที่จะทำให้เราใช้ชีวิตกับปัจจุบันได้เต็มที่ก็คือ “การเอาความน่าเบื่อออกไปจากชีวิต” และไม่ว่าจะเวลาไหนเราแค่ต้องอยู่กับสิ่งตรงหน้าให้เต็มที่
การให้คุณค่าในทุกวัน ไม่ปล่อยให้วันผ่านไปโดยไม่เห็นค่า ทำให้เราได้ใช้ปัจจุบันได้มีความสุขและมีความหมาย เราจะรู้ชัดว่าเรากำลังทำอะไรอยู่
Cleo Decode: สำคัญที่สุดในการอยู่กับปัจจุบันคือการขอบคุณกับสิ่งที่เราได้รับ เอนจอยโมเมนท์ และไม่ว่าจะเจออะไรก็ให้กลับมาอยู่กับปัจจุบัน ฟังเสียงของปัจจุบัน เรื่องที่เรากังวลจะหายไปทันที เราต้องฝึกใจให้อยู่กับปัจจุบันไว้เสมอ อย่าไปกลัวอะไรนะ และลองถามตัวเองว่า “ฉันกำลังมีความสุขเต็มที่กับปัจจุบันอยู่ไหม?” ด้วยนะ
ความลับข้อที่ 5: ให้มากกว่ารับ
บางทีความสุขอาจไม่ใช่สิ่งที่เราจะสามารถถามหา แต่อาจเป็นผลพลอยได้ของอะไรบางอย่างที่ลึกซึ้งกว่า จอห์นบอกด้วยว่า “คนที่มีความสุขมาก คือคนที่จมอยู่กับตัวเองน้อยที่สุด” เขาค้นพบว่าคนที่มีความสุขอย่างเต็มที่ จะมุ่งไปหาสิ่งนั้น และมักจะทิ้งอะไรไว้ให้กับคนข้างหลัง หลายๆ คนที่จอห์นคุยด้วยบอกกันว่า “พอแก่ตัวลง ฉันจะไม่เรียกร้องให้ตัวเองแล้ว แต่จะทำให้คนอื่นแทน”
เป็นที่ชัดเจนเลยว่าคนที่ทุกข์ที่สุด เป็นคนที่มักจะคอยแสวงหาอะไรให้ตัวเองอยู่ตลอด หาความรัก หาความสุขจากสิ่งของ ความสุขจากการมีชื่อเสียง
Cleo Decode: นั่นทำให้เราต้องเชื่อในตัวเองต่อไปว่า “เราเปลี่ยนโลกได้นะ” อะไรที่เราอยากทำให้คนอื่น ถึงมันจะเป็นฝันที่ไกลมาก แต่เราก็ทำมันได้จริงๆ แค่ในการใช้ชีวิตของเรา คิดถึงเรื่องนี้ไว้ตลอด อย่ามัวแต่เติมให้ตัวเองมีความสุขจากโน่นนี่ แต่เติมความหมายไประหว่างทางของชีวิต และปักธงกับสิ่งที่เราอยากมอบให้ออกไปไว้ด้วย
อ่านเรื่องราวอื่นๆ ต่อได้ที่ 9 วิสดอมสุดอินสไปร์จากโอปราห์